Trong sản xuất hiện đại, keo dán ngày càng giữ vai trò trung tâm. Chúng thay thế nhiều phương pháp cơ khí như đinh, ốc vít hay hàn ghép. Ưu điểm là tạo liên kết nhẹ, đẹp và phân tán ứng suất đồng đều. Đây cũng là giải pháp tiết kiệm và nâng cao hiệu quả thiết kế. Để đánh giá hiệu suất keo, kỹ sư dựa vào các chỉ số chuẩn hóa. Trong đó, độ bền cắt (shear strength) và độ bền bóc tách (peel strength) luôn được nhắc đến đầu tiên. Hai thông số này phản ánh khả năng duy trì liên kết trong điều kiện chịu lực khác nhau. Nhờ đó, nhà sản xuất có thể chọn loại keo phù hợp và kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
ĐỊNH NGHĨA VÀ Ý NGHĨA CỦA CÁC CHỈ SỐ
Độ bền cắt (Shear Strength)
Độ bền cắt cho biết khả năng của lớp keo chống lại lực song song với bề mặt dán. Chỉ số này được đo bằng MPa trong các thí nghiệm chuẩn. Nó phản ánh khả năng kháng trượt giữa hai bề mặt đã dán. Một liên kết có độ bền cắt cao duy trì ổn định lâu dài và giảm nguy cơ nứt gãy. Trong thực tế, độ bền cắt là yếu tố then chốt trong nhiều lĩnh vực. Xe hơi, máy bay hay công trình xây dựng đều yêu cầu chỉ số này ở mức cao. Khi lớp keo đủ bền, liên kết có thể chịu tải lớn, kháng rung động và kéo dài tuổi thọ. Đây là nền tảng để đảm bảo an toàn và hiệu quả vận hành.
Độ bền bóc tách (Peel Strength)
Độ bền bóc tách phản ánh lực cần để tách hai bề mặt ra tại mép dán. Giá trị này thường được đo bằng N/25mm trong các thử nghiệm tiêu chuẩn. Nó thể hiện khả năng kháng bong tại cạnh, nơi dễ hỏng nhất trong liên kết. Chỉ số này đặc biệt quan trọng trong sản phẩm mỏng, nhẹ hoặc linh hoạt. Bao bì, màng mỏng, gỗ dán hay linh kiện điện tử đều cần độ bền bóc tách cao. Nếu chỉ số này thấp, liên kết sẽ dễ bong trong quá trình sử dụng. Ngược lại, giá trị cao giúp sản phẩm duy trì tính toàn vẹn và nâng cao chất lượng.
GIÁ TRỊ THAM KHẢO THEO LOẠI KEO
Mỗi loại keo có đặc tính riêng về độ bền cắt và độ bền bóc tách. Keo epoxy hai thành phần có độ bền cắt 18–35 MPa và độ bền bóc tách 150–200 N/25mm. Đây là loại keo bám dính mạnh, kháng dung môi và chịu tải tốt. Polyurethane có độ bền cắt 10–25 MPa và bóc tách 80–150 N/25mm, nổi bật nhờ dẻo dai và kháng rung động. Keo acrylic có độ bền cắt 5–15 MPa và bóc tách 40–80 N/25mm, dễ thi công, bền tia UV, thích hợp với ngoại thất. Keo silicon có độ bền cắt 1–5 MPa và độ bền bóc tách 20–60 N/25mm, linh hoạt và chịu nhiệt, thường dùng trong điện tử và kính.
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ BỀN
Vật liệu nền
Đặc tính bề mặt của vật liệu nền quyết định trực tiếp đến độ bám dính của keo. Nền nhẵn bóng, ít năng lượng bề mặt thường khó đạt liên kết chắc chắn. Ngược lại, bề mặt được xử lý nhám, tẩy dầu mỡ hoặc hoạt hóa sẽ giúp lớp keo bám chặt và đồng đều hơn. Khi diện tích tiếp xúc tăng, khả năng chịu lực của liên kết cũng được cải thiện rõ rệt. Vì vậy, khâu chuẩn bị nền luôn được coi là công đoạn bắt buộc trong thi công. Với những sản phẩm cao cấp, xử lý bề mặt còn là yếu tố then chốt để nâng cao độ bền lâu dài.
Điều kiện thi công
Nhiệt độ, độ ẩm và áp lực dán ảnh hưởng lớn đến chất lượng lớp keo. Nhiệt độ thấp làm quá trình đóng rắn chậm lại, khiến liên kết không đạt cường độ thiết kế. Độ ẩm cao dễ gây bọt khí hoặc làm hỏng cấu trúc polymer trong màng keo. Áp lực không đủ tạo khe hở, dẫn đến lực truyền kém và dễ bong tách khi chịu tải. Ngược lại, điều kiện thi công chuẩn sẽ giúp lớp keo hình thành đồng đều, bám chặt và bền vững. Đây là lý do nhiều nhà sản xuất thiết lập quy trình khắt khe để kiểm soát các thông số môi trường. Nhờ đó, độ ổn định của sản phẩm luôn được bảo đảm trong sản xuất hàng loạt.
Tuổi thọ và lão hóa
Keo dán trong quá trình sử dụng chịu ảnh hưởng liên tục từ môi trường. Tia UV, nhiệt độ cao, độ ẩm và hóa chất có thể phá vỡ cấu trúc polymer, khiến liên kết suy yếu theo thời gian. Khi đó, cả độ bền cắt và độ bền bóc tách đều giảm đáng kể, gây mất an toàn cho sản phẩm. Ngoài ra, sự thay đổi nhiệt độ liên tục tạo ra ứng suất nội bộ, làm nứt gãy tại vùng mép hoặc bề mặt tiếp giáp. Để hạn chế, cần chọn loại keo có khả năng kháng lão hóa và kháng tia UV. Với ứng dụng ngoài trời, hàng hải hay điện tử, đây là yếu tố bắt buộc nếu muốn duy trì hiệu suất lâu dài.
Tỷ lệ phối trộn
Với keo hai thành phần, tỷ lệ phối trộn chính xác là điều kiện tiên quyết để đạt được tính chất cơ học mong muốn. Nếu sai lệch, lớp keo có thể trở nên giòn, dễ gãy hoặc quá mềm, làm mất khả năng chịu lực. Khi đó, cả độ bền cắt và độ bền bóc tách đều suy giảm nhanh chóng. Ngoài ra, thời gian sử dụng sau khi trộn cũng ảnh hưởng lớn đến chất lượng. Nếu vượt quá thời gian cho phép, phản ứng hóa học không còn hiệu quả và lớp keo sẽ kém bền. Vì vậy, việc tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của nhà sản xuất về cả tỷ lệ lẫn thời gian sử dụng là yếu tố quan trọng để bảo đảm độ ổn định và độ bền lâu dài cho sản phẩm.
ỨNG DỤNG THỰC TẾ
Ứng dụng của độ bền cắt cao
Trong ô tô và hàng không, shear strength quyết định sự an toàn của kết cấu. Thân xe, cánh máy bay, hay chi tiết cơ khí đều cần liên kết chịu được tải trọng lớn và rung động liên tục. Trong xây dựng, shear strength cao giúp duy trì sự ổn định cho kính dán, gạch ốp và các vật liệu trang trí có trọng lượng lớn. Những ứng dụng này đòi hỏi keo không chỉ bền chắc mà còn duy trì hiệu suất trong môi trường khắc nghiệt.
Ứng dụng của độ bền bóc tách cao
Trong bao bì mềm, peel strength đảm bảo sản phẩm không bị tách mép trong quá trình bảo quản và vận chuyển. Ngành điện tử cần peel strength ổn định để bảo vệ linh kiện nhạy cảm, tránh tách lớp gây mất an toàn. Với gỗ công nghiệp và nhựa dẻo, peel strength cao giúp duy trì liên kết ở mép dán nơi thường chịu lực tác động. Điều này cho thấy peel strength đóng vai trò quan trọng trong việc bảo toàn giá trị sản phẩm cuối cùng.
VICHEM – ĐẠI LÝ PHÂN PHỐI PHỤ GIA HOÁ CHẤT ĐẠT CHUẨN CHÍNH HÃNG TẠI VIỆT NAM
Vichem là đại lý phân phối phụ gia hoá chất đầy đủ thông tin theo quy định pháp lý tại Việt Nam. Chúng tôi không chỉ cung cấp sản phẩm chất lượng mà còn mang đến dịch vụ hậu mãi đạt chuẩn quốc tế. Các dịch vụ bao gồm:
- Tư vấn kỹ thuật: Hỗ trợ khách hàng lựa chọn mẫu sản phẩm phù hợp với mục đích sử dụng.
- Thử nghiệm phối màu: Đội ngũ chuyên gia của Vichem thực hiện các bài kiểm tra phối màu để đảm bảo kết quả đạt tiêu chuẩn thiết kế.
- Hỗ trợ ứng dụng thực tế: Đồng hành cùng khách hàng trong quá trình tích hợp vào dây chuyền sản xuất, đảm bảo hiệu suất tối ưu.
Để biết thêm về sản phẩm, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua các kênh sau
📞 Hotline: 08 1790 1790
📧 Email: contact@vichem.vn
🔎 LinkedIn: Vichem JSC
🌐 Website: www.vichem.vn
📌 Facebook: Vichem JSC
